1980 Askeri Darbesi’nden sonra feminist bir karakter kazanan Türkiye kadın muhalefeti, bir yandan örgütlenmeye çalışmış bir yandan da 1980’lerin ikinci yarısında kadınların en elzem sorunlarına dikkat çekmek ve çözüm üretmek için sokağa taşan çeşitli eylemleri hayata geçirmiştir. Türkiye’de kadınların karşı karşıya olduğu en belirgin sorunun cinsel taciz ve daha çok aile içinde ve özel yaşamda ortaya çıkan şiddet olması nedeniyle kadın muhalefetinin eylemleri bu sorunlara dikkat çekmek ve çözüm üretmek üzerinedir. Bu kampanyaların öne çıkanları şunlardır: Dayağa Karşı Kadın Dayanışması, Cinsel Tacize Hayır, Mor İğne Kampanyası, 438’e Hayır… Kadın sığınmaevleri kadına yönelik şiddeti ortadan kaldırmayı hedefleyen kadın muhalefetinin temel taleplerinden, stratejilerinden biri olmuştur. Sığınmaevleri, şiddete uğrayan ya da şiddete uğraması muhtemel kadınlara ve çocuklarına şiddetten uzak bir yaşam olanağı sunmayı amaçlar. Kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılmasını amaçlayan kadın muhalefeti belediyelerden sığınak açmalarını ve yönetimlerini kendilerine devretmelerini talep etti. 1989 yerel seçimlerinden önce muhalif kadınlara sığınmaevleri açacakları sözünü veren sosyal demokrat parti SHP, 11 Eylül 1990’da Türkiye’nin ilk sığınmaevi olan Bakırköy Belediyesi Kadın Sığınmaevi’nin açılmasını sağladı. Sığınmaevinin başına o yıllarda kadın hareketiyle ilişki içindeki Uğur İlhan getirildi. Büyükşehir Belediyesi’nin sığınak açılması işini devrettiği Şişli Belediyesi bünyesinde ise 30 Eylül 1990’da bir sığınak açılmıştır. Kadın muhalefetinin sığınmaevlerinin şiddet mağduru kadınların yeni bir yaşam için geçici olarak kaldıkları, hukuki, tıbbi, psikolojik destek görebildikleri yerler olarak tasarlanmaları gerektiği önerisi bu ilk örneklerde sınırlı düzeyde karşılık bulmuştur. Şişli ve Bakırköy belediyelerindeki yönetim değişiklikleriyle sığınmaevleri kapatılmıştır. Açık kaldıkları süre boyunca Bakırköy Belediyesi Sığınmaevi’nden 350 kadın ve 255 çocuk, 600 başvurunun olduğu Şişli Belediyesi’ne bağlı sığınaktan ise 190 kadın faydalanmıştır.
Kaynak
Aslı Öngün (2003) “İki Sığınağın Yıldönümü”, Bianet, https://m.bianet.org/kadin/print/13591-iki-siginagin-yildonumu, [Erişim Tarihi, Haziran 2021].
Nüket Paksoy Erbaydar (2012) “Kadın Sığınmaevleri”, http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/siginmaevi_aylikyazi.doc, [Erişim Tarihi, Haziran 2021].
Yazar
Demet Sayınta